مدل رفتار مصرف کننده نسبت به خرید محصولات ملی

زمینه: در آغاز قرن بیست و یکم، تغییرات سریع و همه جانبه ی جهانی چنان محیط فعالیت سازمان ها را دگرگون کرده است که سازمان ها و مدیران آن ها برای سازگاری با تغییرات و تحولات جهانی مجبورند راه های نوینی برای اقدامات خود بیابند. یکی از اصول اساسی استقلال کشورها مسئله ی تولید ملی است تا بتوانند با تولیدات بومی روی پای خود بایستند و پاسخ گوی نیازهای کشور و ملت خود باشند. هدف: هدف این پژوهش، شناسایی عوامل موثری است که مصرف کنندگان را به سمت خرید محصولات ملی جذب می نماید. این پژوهش با هدف شناسایی این عوامل و ارائه مدلی جامع در این زمینه در پی آن است که این امر را میسر سازد. روش: این پژوهش در زمره پژوهش های کاربردی و از منظر نحوه گردآوری داده ها، در زمره پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی قرار می گیرد. جامعه آماری را مصرف کنندگان محصولات لوازم خانگی ایرانی در شهر شیراز تشکیل می دهند و از نمونه گیری طبقه ای نسبی در دسترس استفاده شده است و تعداد 739 پرسشنامه توزیع و گردآوری گردید. پس از گردآوری داده ها، مدل مفهومی پژوهش بوسیله نرم افزار amos و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش: این پژوهش شامل 40 فرضیه می باشد که 19 فرضیه رد و 21 فرضیه تایید گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که عوامل فردی چون اثر کشور مبدأ و تجربه خرید، عوامل مربوط به آمیخته بازاریابی چون اعتماد به محصول، ریسک ادراک شده، ادراک از نوآوری، ادراک از کیفیت و عوامل دولتی چون حمایت از تولیدکنندگان و فعالیت رسانه های جمعی بر قصد خرید محصولات ملی تاثیر دارند؛ اما فقط عوامل مربوط به آمیخته بازاریابی چون اعتماد به محصول، ریسک ادراک شده، ادراک از نوآوری، ادراک از کیفیت، توزیع و ارزش ادراک شده بها بر نگرش به محصول ملی تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین نگرش به محصول ملی بر قصد خرید، و قصد خرید بر وفاداری به محصول ملی تاثیر مثبت و معنی دار دارد. علاوه بر این مشخص گردید که بین جنسیت و مناطق مختلف شهرداری از لحاظ نگرش به محصول ملی و قصد خرید محصول ملی و در گروه های مختلف سنی بین قصد خرید محصول ملی تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد که، مصرف کنندگان، ملی گرایی پایینی نسبت به محصولات لوازم خانگی ایرانی دارند که این امر ناشی از ارزیابی کیفی محصول توسط مصرف کننده است. همچنین مشخص گردید که مصرف کنندگان نسبت به تبلیغات و فعالیت های بازاریابی شرکت ها و سازمان های تولیدکننده محصولات ملی اعتمادی ندارند و نگرش آنان منفی است. لذا باید این سازمان ها در تبلیغات، اعتماد مصرف کننده را به محصول خود جلب نمایند و محصول را آن گونه که هست به مصرف کننده معرفی نمایند.